Perçin Nedir? Perçin Çeşitleri Nelerdir?

Günümüzde kullanılan çoğu eşyanın bir montaj aşaması vardır. Birbirinden ayrı parçaları bir araya getirmek için ortama veya malzemeye göre belirlenen bağlantı elemanları bulunur. Bu bağlantı elemanları ise sökülebilir ve sökülemez olmak üzere ikiye ayrılır. Sökülemez bağlantı elemanlarından biri de perçindir. Bu yazımızda perçin nedir, perçin çeşitleri nelerdir, nerelerde kullanılır gibi konulara değineceğiz.

Perçin Nedir?

Perçin, iki ya da ikiden fazla malzemenin bir araya getirilip birlikte tutulabilmeleri için gerekli bağlantı elemanıdır. Perçin yapı itibari ile bir başı hazır olan, diğer başı ise monte etme aşamasında şekillendirilen çoğu zaman silindirik bir elemandır. Bağlanacak parçalarda diş bulunması gerekmediği için çok ince parçalar bile perçinle birleştirebilir.

Perçinleme Nasıl Yapılır?

Malzemelerin perçin ile monte edilme işlemine perçinleme adı verilir. Öncelikle, bağlanacak elemanlara uygun perçin çeşidi seçilir. Daha sonra bu elemanlara, perçine uygun olacak şekilde delikler açılır. Tutturulacak delikler hizalandıktan sonra perçin deliğe yerleştirilir ve parçalar birbirine bastırılır. En son ise perçin, çekiç veya pres yardımıyla monte edilebilir fakat günümüzde perçin tabancaları bu konuda büyük kolaylık sağlarlar.

Perçinleme Yaparken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

• Perçin seçilirken bağlanacak elemana uygun bir seçim gerçekleştirilmelidir. Bu seçim hem uygun bağlantının yapılabilmesi açısından perçinin çeşidini seçmek, hem de daha sonraları oluşabilecek korozyon pas gibi sorunlarla karşılaşmamak için perçinin malzemesini seçmektir.
• Bağlanacak parçaların birbirinden farklı olması durumunda korozyonu önlemek amacıyla gerekli yalıtım önlemleri alınmalıdır.
• Perçin için delik açılırken deliğin perçine uygun olması gerekmektedir. Yanlış boyutlarda açılmış veya yanlış hizalanmış deliklere yapılan perçinleme işlemi yapının mukavemetinin düşmesine ve hesaplanandan daha erken tahribata uğramasına neden olabilir.
• Delikler uygun toleransa sahip olmalı ve perçinleme işlemi gerçekleştirilmeden delikler işlem için pürüzsüz hale getirilmelidir.
• Perçin çapı 8-10 milimetreden küçükse soğuk perçinleme yapılır fakat çap daha büyükse sıcak perçinleme yapmak daha sağlıklı bir işlemdir.
• Bağlantı yapılması gereken yerin arka yüzü görünmüyorsa ve ulaşılamıyorsa perçin bağlantısı tercih edilir. Bu perçin türü , “kör perçin” olarak da adlandırılır.

Perçin Nerelerde Kullanılır?

Perçinin kullanım alanları oldukça fazladır. Farklı sektörlerde ve işlerde perçin yardımıyla birçok birleştirme yapılır.

• Çelik konstrüksiyon ev, köprü inşaatlarında,
• Su tankları ve oluklarında,
• Buhar kazanı, basınçlı su ve yağ tanklarında,
• Giyim sektöründe (pantolon, ceket düğmeleri gibi),
• Mutfak araç gereçlerinde,
• Uçak, gemi ve lokomotif sanayisinde,
• Monte edilecek malzemelerin diğer yüzünün görülmediği durumlarda kullanılır.

Bunlara ek olarak, Eyfel Kulesi’nin inşasında 2,5 milyonun üzerinde perçin kullanılmıştır.

Perçin Çeşitleri Nelerdir?

Perçin çeşitleri nelerdir sorusuna 11 başlık altında cevap verebiliriz.

• Standart Pop Perçin: En yaygın olan türdür. Genellikle alüminyumdan imal edilir.
• Geniş Kafalı Pop Perçin: Standarta göre daha büyük bir başa sahiptir. Kırılgan maddelerin tutturulmasında kullanılır, dayanıklılığı artırır.
• Havşa Kafalı Pop Perçin: Standarttan farkı başının havşa biçiminde olmasıdır.
• Arkası Kapalı Pop Perçin: İşlem sonrası sızdırmazlık sağlar.
• Ahtapot (Örümcek) Perçin: Diğerlerinden farkı çivisinin ‘ + ‘ biçiminde olmasıdır. Kırılgan malzemelerde kullanılır.
• Geniş Kafalı Ahtapot Perçin: Ahtapot perçinden farkı geniş kafası ile dayanıklılığı artırmasıdır.
• Paslanmaz Çelik Perçin: Özelliği adından da anlaşılacağı üzere paslanmaz oluşudur.
• Alüminyum Perçin: Paslanmadan kaçınmak için kullanılır fakat daha mukavemetsiz bir yapı elde edilir.
• Multigrip Perçin: Özel alaşımlı alüminyum ve çelikten oluşturulur. Daha dayanıklı bir yapı sağlar.
• Geniş Kafalı Multigrip Perçin: Geniş kafasıyla daha dayanıklı bir tutunma sağlar.
• Somun Perçin: Bu perçin çeşidi ince malzemelere uygulanır daha sonra gerekli cıvata bu perçin yardımıyla monte edilebilir.

Perçin Avantajları Ve Dezavantajları

Perçin bağlantısının birçok avantajı olduğu gibi aynı şekilde dezavantajları da vardır.

Perçin Avantajları

 

• Uygulanması kolay bir işlemdir.

• Uygun perçin seçildiğinde sızdırmazlık sağlayabilir.

• Çekme ve kesme gerilmelerine dayanıklıdırlar.

• Birbirinden farklı özelliklere sahip parçaların birleştirilmesini sağlar.

Perçin Dezavantajları

 

• Yapını ağırlaşmasına neden olurlar.
• Parçalarda deliklerin açılması ve parçaların birbiri üstüne bindirilmesi yapının mukavemetinin düşmesine neden olur.

Bu yazımızda perçin nedir, perçin çeşitleri nelerdir gibi soruları mümkün olduğunca detaylı şekilde cevapladık. Soru ve görüşlerinizi yorum kısmından bizimle paylaşabilirsiniz.