Pim Nedir? Pim Çeşitleri Nelerdir?

Günlük yaşantımızda basit ya da gelişmiş birçok makine ile karşılaşırız. Bu makinelerin parçalarının birleşmesini sağlayan birtakım elemanlar bulunur. Bu elemanlar gerekli birleşmenin yapılmasını sağlamanın yanı sıra birleşme için gerekli destek elemanı olma görevini de üstlenebilirler. Bu yazımda da buna örnek olarak pimden bahsedeceğim. Şimdi pim nedir, pim nasıl kullanılır ve pim çeşitleri nelerdir gibi soruları cevaplamaya geçelim.

Pim Nedir?

Pim, birbirine bağlanması istenen hareketli veya birbiri içine geçen parçaların uygun deliklerinden geçirilerek parçaların kaymasını engelleyen, konumlarının tespit edilmesini sağlayan ve parçaları merkezleyen genellikle silindirik olan makine elemanlarıdır.

Pimin Özellikleri

Birçok sektörde çelik pimler kullanılır fakat özellikle mobilya sektöründe ahşap pimlerle sık sık karşılaşırız. Bazı durumlarda bakır, pirinç ve alüminyumdan yapılmış pimler de tercih edilir. Ayrıca pimlerin boylarına göre çapları çok küçüktür.
Pimin en önemli özelliklerinden biri, pim söküldükten sonra parçaların çoğu zaman önceki hallerini hasarsız halde elde edilebilmesidir.
Pimler, teknik resimlerde kesit alınırken diğer bağlantı elemanları gibi taranmazlar.

Pim Nerede Kullanılır?

Pimlerin kullanıldığı yerler şunlardır:

 

• Mafsal bağlantıları
• Mil-göbek bağlantıları
• Yayların tespiti
• Merkezlemeler

Pim Nasıl Kullanılır?

Pim nedir sorusuna cevap verdikten sonra nasıl kullanıldığına da değinmek istiyorum.
Pimin çeşitlerine göre kullanım tipinin de değiştiğini görürüz. Aşağıda iki farklı örnek ele alalım.

 

• Mesela perno-çatal pim ikilisinde perno uygun yere yerleştirilir ve pim pernonun deliğinden geçirilir. Bu sayede pernonun yerleştirildiği yerden çıkması engellenir.
• Diğer bir kullanım şekli de vidalı konik pimin yuvaya yerleştirilerek arkasından cıvatasını sıkmaktır. Böylece iki parça birbirine montelenmiş olur.

Pim Çeşitleri Nelerdir?

Pimin ne olduğunu öğrendiğimize göre şimdi de pim çeşitlerine bir göz atalım.

Silindirik Pimler

Yuvarlak, konik ve düz uçlu olabilirler. Sıkı veya serbest geçme yapabilirler. Maliyeti yüksektir çünkü uygulamasında deliklerin hassas ve toleranslı bir biçimde işlenmesi gerekir. Böylece yüzeyleri düzgün ve pürüzsüz olur. Ayrıca titreşimle gevşediklerinden güvenli değillerdir. Merkezleme işlemlerinde kullanılır.

Konik Pimler

Bu pimler 1:50 koniklik ölçüsünde yapılır. Tekrar kullanıma uygundurlar. Pimin gireceği deliğe raybalama işlemi yapılacağı için maliyetlidir. Gevşemeye karşı emniyetlidirler. Merkezleme işlemi için en iyi sonucu veren pimlerdir. Konik pimlerin içten ve dıştan vidalı çeşitleri de bulunur. Dıştan vidalılarda gevşeme olmaması için somun ile sıkılması gerekmektedir. Vidalı pimler tornavida ile söküp takılır ve tekrar kullanıma uygundur.

Yay Tipi Pim

Takılacağı delik matkap ile delinir. Daha sonra pim bu deliğe çakılır. Özelliği, takıldığı yerde yaylanarak emniyette kalmasıdır.

Kertikli Pimler (Düz Ve Başı Kertikli Pimler)

Titreşimli bölgelerde bağlantı kısımlarında gevşemeye önlem olarak kertikli pimler kullanılır.

Maşalı Pimler

Diğer isimleri çatal pim, yarık pim ve kupilyadır. Somunların çözülmesini engellerler.

Çentikli Pimler

Pim çevresinde 120 derece aralıklarla 3 çentik bulunur. Çentik boyları değişebilir. Deliği matkap ile delinir. Pim yerine çakılırken çentiklerin uç kısımları deliğe baskı uygular ve çentikler sayesinde pim sağlam bir biçimde oturmuş olur. Birçok defa sökülüp takılabilme özelliği vardır. Silindirik veya konik olarak yapılabilirler. Silindirik pime göre maliyeti ucuzdur çünkü delikte herhangi bir işlem yapmaya gerek yoktur fakat merkezleme işleminde silindirik kadar iyi sonuç vermez.

Gergi Pimleri

Yay sacından sarılmışlardır. Pim, delikten daha büyük bir çapa sahiptir. Böylece, pim içerde sıkışıp kilitlenir ve kendiliğinden çıkması mümkün olmaz. Gergi pimleri sıkma kovanlarına benzerler. Sıkma kovanı da boylu boyunca yarıklı ve deliğinde gevşemeyen bir makine elemanıdır.

Bu yazımda pim nedir, pimin özellikleri nelerdir, pim nerelerde kullanılır ve pim çeşitleri nelerdir gibi soruları anlatmaya çalıştım. Görüşlerinizi ve sorularınızı yorum kısmından belirtebilirsiniz.